Güverte
Güverte Reisinin verdiği; raspa ve boya işini yapmak, halat işleri, manevraları, güverte yıkamak, vinçleri ve her türlü güverte donanımlarını yağlamak, yedek parçalarını, makara ile halatlarını değiştirmek, ambarları ve sintinelerini süpürmek, gelen malzemeleri portuç, mağazalar ve kumanyalıklara taşımak, güvertedeki ırgat, vinç, kreyn motorlarını çalıştırmak ve kullanmak, zincirlik, ambarlar, tanklar, portuçlar, su ve balast tanklarının raspa ve boyası ile temizliklerini yapmak, kılavuz çarmıhını atmak, toplamak bakım tutumunu yapmak, borda ve sürme iskelelerin bakım tutumu ve donanımı ile netasını yapar.
Belirli bir deniz hizmeti olan tecrübeli gemicilerdir. Güverte lostromosunun ikinci kaptandan aldığı talimatlara göre vereceği raspa, boya, temizlik v.b. işleri yapar. Seyirlerde ikişer saatlik seyir (dümen veya gözcü) vardiyası tutar.
Limanlara yanaşma ve kalkmalarda, baş veya kıç taraftaki yerine geçerek halat ve demir manevrasındaki görevlerini yapar. Limanlarda liman vardiyası tutar. Vardiyaları dışında 08:00-17:00 saatleri arasında çalışır.
Güverte Reisi de denir. Güverte personeli arasında en tecrübeli ve genelde en yaşlı gemicidir. Güverte ve güverte personelinden Birinci Zabite karşı sorumludur. Birinci Zabitin verdiği işleri personele uygun olarak dağıtır. Gemi çöpünün türüne göre ayrılmasında Birinci Zabite yardım eder. Demirlerken ırgatın başında Birinci Zabite yardım eder. Limanda ve seyirde 0800-1700 arasında çalışır.
500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/3 Kural’ının 3 ve 4 üncü paragraflarında tanımlanan gemi adamı,
500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran, ayrıca Sözleşmenin II/3 Kural’ının 5 ve 6 ncı paragraflarında tanımlanan gemi adamı,
500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran, ayrıca Sözleşmenin II/3 Kural’ının 5 ve 6 ncı paragraflarında tanımlanan gemi adamı,
500-3000 GT arasındaki gemilerde görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kural’ının 3, 4.1 ve 4.3 paragraflarında tanımlanan gemi adamı.
500-3000 GT arasındaki gemileri sevk ve idaresi altında bulunduran, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kural’ının 3, 4.2 ve 4.3 paragraflarında tanımlanan gemi adamı.
Tonilato ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide görev yapan, ayrıca Sözleşmenin II/1 Kural’ı ile tanımlanan eğitim düzeyine ilave olarak İdarenin öngördüğü denizcilik eğitimini tamamlayan gemi adamı.
Tonilito ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kuralı’nın 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemi adamı.
Tonilato ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran, ayrıca Sözleşmenin II/2 Kuralı’nın 1, 2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemi adamı.
Makine
En önemli görevleri limanda ve seyirde makine dairesinde vardiya tutmaktır. Vardiyasında makineleri temizlemek, yağlamak, çalışan makinelerin sıcaklık ve basınçlarını kontrol etmek, skavenç mahallerini ve manifoldları temizlemek, gemiye gelen makine malzemelerini taşımak, yerleştirmektir.
Makine Lostromosu (usta): İkinci Makinistin verdiği işleri yağcılara uygun olarak dağıtır. Seyir ve limanda 0800 – 1700 arasında çalışır. Tüm makine dairesi sintinelerinin temiz bulundurulmasını sağlar, gerekli yerlerin raspa, boya ve yağlama işlerini yapmak.
750 kW’den küçük ana makine ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde görev yapan ve gemi başmakinistinden sonra gelen, ayrıca İdarenin öngördüğü eğitim ve deniz hizmetine sahip gemi adamı,
750 kW’den küçük ana makine ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca İdarenin öngördüğü eğitim ve deniz hizmetine sahip gemi adamı,
750-3000 kW gücü arasındaki ana makine ile yürütülen gemilerde görev yapan, ayrıca Sözleşmenin III/1 Kural’ı ile tanımlanan gemiadamı,
750-3000 kW gücü arasındaki ana makine ile yürütülen gemilerde görev yapan ve gemi başmakinistinden sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin III/3 Kuralı’nın 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamı,
750-3000 kW gücü arasındaki ana makine ile yürütülen gemilerde çalışan, gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca Sözleşmenin III/3 Kuralı’nın 1, 2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamı,
Makine gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide ikinci mühendis/makinist olarak görev yapan ve gemi başmühendisi/makinistinden sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin III/2 Kural’ının 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
Makine gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide başmühendis / başmakinist olarak görev yapan ve gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu, ayrıca Sözleşmenin III/2 Kural’ının 1, 2.1, 2.1.2 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamı,
Makine gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide ikinci mühendis/makinist olarak görev yapan ve gemi başmühendisi/makinistinden sonra gelen, ayrıca Sözleşmenin III/2 Kural’ının 1, 2.1, 2.1.1 ve 2.2 paragraflarında tanımlanan gemiadamını,
Yardımcı Sınıfı
– KISA MESAFE TELSİZ OPERATÖRÜ
– UZUN MESAFE TELSİZ OPERATÖRÜ
– TAHDİTLİ TELSİZ OPERATÖRÜ
– GENEL TELSİZ OPERATÖRÜ
– TELSİZ ELEKTRONİK ZABİTİ
– HEMŞİRE
– SAĞLIK MEMURU
– DOKTOR
– GÜVERTE STAJYERİ
– MAKİNE STAJYERİ
– ELEKTRİKÇİ
– ELEKTRİK ZABİTİ
– ELEKTRONİKÇİ
– ELEKTRONİK ZABİTİ
– KAMAROT
– AŞÇI
Yat Sınıfı
Amatör Denizci Belgesi
Ticari amaç olmaksızın münhasıran gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan, ulusal standarda göre ölçüldüğünde boyu (LH) “2,5 metreden küçük ve 24 metreden büyük” olmayan, mülkiyeti gerçek kişilere veya faaliyet konusu su sporları olan dernek veya vakıflara ait tekneler ile bu şartlardan bir veya birkaçını haiz olmamakla birlikte, bağlama kütüğüne kayıtlı olup özel tekne ruhsatnamesi almış olan tekneleri (Özel tekneleri):
kullanmak için Yönetmelikte aranan şartları sağlayan kişilere verilen belgedir. Ancak bu belgeye sahip olan kişiler; özel tekneleri kullanabilirler. Özel tekneler, bölge, mesafe ve zaman sınırı olmaksızın, en az ADB veya gemici ve üstü yeterlik belgesi sahibi bir kişinin sevk ve idaresinde seyreder.
ADB ile Motor Beygir Gücü 10 ve daha fazla olan özel tekneleri ve Turizm mevzuatı uyarınca belgelendirilmiş, ticari faaliyette bulunmaksızın gezi ve sportif amaçlı olarak mürettebatsız (bare-boat) kiralanan ticari yatları kiracı sıfatıyla kullanabilirsiniz.
(“Motor BG 10’dan az olan özel tekneleri kullanmak için ADB gerekmez.”)
ADB alabilmek için adayın 14 yaşını tamamlamış olması gerekir. Aday, sınava velisi/vasisi tarafından örneğine uygun düzenlenmiş noter onaylı “muvafakatname” ile girer. (16 yaşından küçük ADB sahibi kişiler, boyu 7 metreden, sürati saatte 7 deniz milinden fazla olan özel tekneleri sevk ve idare edemezler.)
ADB Almak İçin
Bu belgeyi alabilmek için Amatör Denizcilik Federasyonu tarafından yapılan sınavlara katılmanız ve başarılı olmanız gerekmektedir.
Sınavlar Çevrimiçi (Bilgisayarda) olarak yapılmaktadır.
Sınav başvurusu onaylanan adaylar sınav yerine ait randevu takvimindeki günlerde sınav saatini kendileri seçerler ve sınava bilgisayar ortamında girerler.
ADB sınavına giren her adaya çevrimiçi sınav sisteminde atanan en az 50 soru yöneltilir ve bunları 60 dakikada cevaplamaları istenir. Sınavda başarı notu 60’tır
Uluslararası sefer yapan ticari ve özel tüm yatlarda kaptanlık yapabilmek için gerekli olan yeterlilik Yat Kaptanı Yeterliliğidir.
Yat sınıfına giren tüm teknelerde (Sefer bölgesi, uzunluk, groston, taşıma kapasitesi sınırı olmaksızın) Tüm Yolcu Motorlarında Kaptanlık yapabilir.
21 yaşını doldurmuş
İlköğretim mezunu olan
350 Saat (4 ay) süreli Yat Kaptanı Eğitimini alan,
5 Adet Denizde Güvenlik Eğitimi (STCW) belgesine sahip olan, Radar gözlem – pilotlama ve tıbbi bakım belgelerine sahip olan
Tahditli Telsiz Operatörü veya Kısa Mesafe Telsiz Operatörü belgesine sahip olan, 15 metreden büyük yatlarda 6 ay boyunca staj
Denizcilik Müsteşarlığı tarafından yapılan Yat Kaptanı Sınavında başarılı olan, herkes YAT KAPTANI olabilir.
Balıkçı Sınıfı
Gemi adamı olarak; gemi düzenine uyar, İş planı yapar, Balıkçı gemisinde can, mal ve çevre güvenliğini sağlar, teknenin bakımını yapar veya yaptırır, Belge, delil toplar ve kayıt tutar, Personeli yönetir, eğitim verir, disiplini sağlar, Teknede sağlık hizmetlerini yürütür, gemiyi ava hazırlar, haberleşmeyi sağlar, Resmi işlemleri yürütür, Hava durumunu takip eder, Güverte seyir hazırlığı yapar, Makineyi seyre hazırlar, güvenli manevra ve seyir yapar, Temel seyirde; bir yerin koordinat mevkiini ölçer, Koordinat mevkiini haritaya işler, rota hattı ve rota bacağı çizer, Haritada mesafe ölçer, parakete mevki koyar, Hakiki kerteriz ölçer, Manyetik pusula değeri ile hakiki değeri karşılıklı çevirir, Temel Gemicilik işlemi olarak; kürekli bir botu seyre hazırlar, kürek çeker, Kürekli botla manevra yapar, Güverte işlemi; dümen tutar, demir alma, usturmaça atar, Milli Bayrağı toka eder, askeri birlikleri selamlar, Milli Bayrağı arya ederek, sancak veya yabancı bayrağı toka eder, Sancak veya yabancı bayrağı arya eder, Makine ve sistemleri hazırlar, makineyi çalıştırır, durdurur, Hidrolik-Yangın pompası-Soğutucu cihazları, havalandırma klimalarını veya fanlarını çalıştırır, Denizde can kurtarma araçlarını kullanır, Balıkçı gemisi kaptanlığı ile ilgili genel deniz mevzuatını bilir ve bunları uygular, Yangın önleme ve yangınla mücadele yapar ve personele önderlik yapar, Mesleki gelişime ilişkin etkinliklere katılır.
Açık deniz balıkçı gemisi kaptanı olmak için,
1) Yirmi yaşını bitirmiş olmak,
2) Aşağıdaki,
– Balıkçı gemisi güverte tayfası olarak dokuz yıl deniz hizmetine sahip olmak,
– Usta gemici olarak altı yıl deniz hizmetine sahip olmak,
– Güverte lostromosu olarak üç yıl deniz hizmetine sahip olmak,
– Sınırlı vardiya zabiti yeterliği ile iki yıl deniz hizmetine sahip olmak,
– Balıkçı gemisi kaptanı olarak iki yıl deniz hizmeti olmak,
şartlarından birini yerine getirmek,
3) İdarenin öngördüğü “açık deniz balıkçı gemisi kaptanı sınavı”nı başarmak,
şartlarını sağlayanlar “Açık Deniz Balıkçı Gemisi Kaptanı” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Şehir hatlarında;
a) Yüzden çok yolcu taşıyan her tür gemide çalışan sınırlı kaptanların;
1) İstanbul Limanı, Çanakkale Boğazı, İzmit ve İzmir Körfezleri şehir hattı gemilerinde kaptan olarak görev yapabilmeleri için, bu hatlarda dümenci olarak en az iki yıl deniz hizmeti,
2) Boğaziçi ve Adalar-Anadolu hatlarında kaptan olarak görev yapabilmeleri için, bu hatların her birinde dümenci olarak birer yıl olmak üzere toplam en az iki yıl deniz hizmeti,
3) Sınırlı kaptan olmadan önce yolcu taşıma kapasitesi binden fazla olan şehir hatları gemilerinde usta gemici yeterliği ile iki yıl dümencilik yapmış olanların kaptan olarak görev yapabilmeleri için, (1) ve (2) nolu alt bentlerde belirtilen sürenin yarısı kadar deniz hizmetine, sahip olmaları gerekir.
b) İstanbul Limanı, Çanakkale Boğazı, İzmit ve İzmir Körfezleri şehir hattı gemilerinde kaptan olarak görev yapmış sınırlı kaptanların, Boğaziçi ve Adalar-Anadolu hatlarında kaptan olarak görev yapabilmeleri için, bu hatların her birinde dümenci olarak dört ay deniz hizmetine sahip olmaları gerekir.
c) Boğaziçi ve Adalar-Anadolu, Yalova ve İzmit Körfezi şehir hattı gemilerinde kaptan olarak görev yapmış sınırlı kaptanların, bu hatlar dışındaki şehir hatları gemilerinde kaptan olarak görev yapabilmeleri için özel bir deniz hizmeti aranmaz.
d) Sınırlı kaptan yeterliği üstündeki yeterlik belgesi bulunan gemiadamları,
1) Boğaziçi ve Adalar-Anadolu şehir hattı gemilerinde üçer ay olmak üzere toplam en az altı ay,
2) Çanakkale Boğazı, İzmit ve İzmir Körfezleri şehir hattı gemilerinde en az üç ay, staj gördükten sonra bu hatlarda kaptan olarak görev yapabilirler.
Şehir hatları gemilerinde çalışacak sınırlı kaptan ve daha üst yeterlik belgesine sahip olanların gemiadamı yeterlik belgelerine “ŞEHİR HATLARINDA GEÇERLİDİR” ifadesi yazılır.
Hafif yolcu gemisi/feribotu ve yüksek hızlı hafif yolcu gemisi/feribotu kaptanları ile başmühendis/başmakinistleri,
a) Hafif yolcu gemisinde görev yapabilmek için, bu gemilerde on gün staj yapmış ve bu uygulamalı eğitime dayalı olarak kuruluşlarınca düzenlenen “Hafif Yolcu Gemisi Kullanma Yeterliği Belgesi”ne istinaden sahip oldukları gemiadamı yeterlik belgelerine “HAFİF YOLCU GEMİSİ KULLANABİLİR” ifadesi yazılır.
b) Yüksek hızlı hafif yolcu gemisinde görev yapabilmek için, bu gemilerde altı hafta staj yapmış ve bu uygulamalı eğitime dayalı olarak kuruluşlarınca düzenlenen “Yüksek Hızlı Hafif Yolcu Gemisi Kullanma Yeterliği Belgesi”ne istinaden sahip oldukları gemiadamı yeterlik belgelerine “YÜKSEK HIZLI HAFİF YOLCU GEMİSİ KULLANABİLİR” ifadesi yazılır.
c) Hafif yolcu feribotunda görev yapabilmek için, yüksek hızlı hafif yolcu gemisinde en az bir yıl kaptan ya da başmühendis/başmakinist olarak çalışmış ve hafif yolcu feribotunda on gün staj yapmış ve bu uygulamalı eğitime dayalı olarak kuruluşlarınc düzenlenen “Hafif Yolcu Feribotu Kullanma Yeterliği Belgesi”ne istinaden sahip oldukları gemiadamı yeterlik belgelerine “HAFİF YOLCU FERİBOTU KULLANABİLİR” ifadesi yazılır.
d) Yüksek hızlı hafif yolcu feribotunda görev yapabilmek için, yüksek hızlı hafif yolcu gemisinde en az bir yıl kaptan ya da başmühendis/başmakinist olarak çalışmış ve yüksek hızlı hafif yolcu feribotunda on gün staj yapmış ve bu uygulamalı eğitime dayalı olarak kuruluşlarınca düzenlenen “Yüksek Hızlı Hafif Yolcu Feribotu Kullanma Yeterliği Belgesi”ne istinaden sahip oldukları gemiadamı yeterlik belgelerine “YÜKSEK HIZLI HAFİF YOLCU FERİBOTU KULLANABİLİR” ifadesi yazılır.
e) Deniz Kuvvetlerinden ayrılan subaylardan uzakyol kaptan veya uzakyol başmakinisti yeterliğine sahip olup, hücumbot tipi gemilerde bir yıl komutanlık ya da başçarkçılık yapanların, kişisel başvurularına ve “görev servis belgesi”ne dayalı olarak gemiadamı yeterlik belgesine ayrıca “YÜKSEK HIZLI HAFİF YOLCU GEMİSİ KULLANABİLİR” ifadesi yazılır.